8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ
8 Mart Dünya Kadınlar Günü, ya da bir diğer adıyla Dünya Emekçi Kadınlar Günü, kadın hakları ve eşitlik mücadelesinin verildiği gün olarak kutlanmaktadır. Dünya Kadınlar Günü’nün 8 Mart olarak belirlenmesinin sebebine dair faklı iddialar bulunmaktadır. En yaygın kabul gören iddia 8 Mart 1857 yılında ABD’nin New York kentinde bir tekstil fabrikasında kadın işçilerin düşük ücretler, uzun çalışma saatleri ve kötü çalışma koşullarına karşı greve gittikleri ve greve polisin sert müdahalesi sonucu çıkan yangında içeride kilitli kalan 120’den fazla kadın işçinin hayatını kaybettiği yönündedir. Olaydan sonra her yıl, ölen kadınlar anılmaya başlanmıştır.
1910 yılında Danimarka’nın Kopenhag kentinde düzenlenen Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı’nda Alman sosyalist lider Clara Zetkin, kadın hakları ve eşitliğini vurgulamak amacıyla “Dünya Kadınlar Günü” ilan edilmesini önerdi. Bu öneri kabul edildi ama kesin bir tarih belirlenmedi. Dünya Kadınlar Günü 1911 yılından itibaren çeşitli ülkelerde anılmaya başlandı. Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 1977 yılında 8 Mart “Dünya Kadınlar Günü” olarak resmen kabul edildi. O tarihten itibaren 8 Mart, dünya genelinde kadın hakları, eşitlik mücadelesi ve kadınların topluma katkılarının anıldığı özel bir gün olarak kutlanmaya devam etmektedir.
Türkiye’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında kutlanmıştır. Birleşmiş Milletler 1975 yılını “Dünya Kadın Yılı” olarak ilan etmiştir. Aynı yıl Türkiye’de “Kadın Yılı Kongresi” yapılmış ve böylece 8 Mart Dünya Kadınlar Günü etkinlikleri kapalı ortamlardan sokaklara ve meydanlara taşınmıştır. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesinden sonra 4 yıl boyunca kutlama yapılmamıştır. Ülkemizde 1984’ten itibaren düzenli olarak her yıl 8 Mart’ta kadın haklarını savunan sivil toplum kuruluşları, sendikalar ve aktivistler; yürüyüşler, paneller ve kampanyalar organize ederek toplumsal farkındalık oluşturmaya çalışmaktadır.
Günümüzde 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Türkiye’de kadın hakları mücadelesinin simgelerinden biri haline gelmiştir. Bu özel gün, sadece kutlama değil, aynı zamanda kadınların yaşadığı sorunlara dikkat çekme ve çözüm arama fırsatı sunmaktadır. Toplumun tüm kesimlerinin kadınların haklarının desteklenmesi ve eşitlik için birlikte mücadele edilmesi, daha adil ve eşit bir geleceğin kapılarını aralayacaktır.
Unutmayalım, güçlü kadınlar, güçlü toplumlar demektir!
Dünya Kadınlar Gününüz Kutlu Olsun.
Kaynakça
Birleşmiş Milletler’in Dünya Kadınlar Günü hakkındaki sayfası, Erişim linki: https://www.un.org/en/observances/womens-day/background, Erişim tarihi:01.03.2025.
Boyacı, A. A. (2022). 8 Mart Dünya Kadınlar Günümüz Kutlu Olsun. Mu?, KK Bültesi, 1.
Kurtoğlu, A. (2015). 8 Mart Dünya Kadınlar Günü Hakkında Kısa Bir Hikaye, Fe Dergi, 7(1), 78-85.